Το να ελέγξει το παιδί το θυμό του είναι μία σημαντική ικανότητα. Η Αναπτυξιακή Ψυχολόγος κα Ματίνα Σωτηροπούλου, αναλύει τι κρύβει ο θυμός στην παιδική ηλικία και προτείνει πρακτικούς τρόπους αντιμετώπισης.
Όλο και πιο συχνά βλέπουμε παιδιά όλων των ηλικιών να είναι θυμωμένα. Από τις πρώτες κιόλας τάξεις του δημοτικού, παιδιά δυσκολεύονται να εκφράσουν όλα όσα νιώθουν. Κι όμως, ο θυμός είναι ένα χρήσιμο συναίσθημα. Υπάρχει για να μας προειδοποιεί πως κάτι “δεν πάει καλά” ή πως κάτι είναι άδικο. Όταν όμως ο θυμός βγαίνει εκτός ελέγχου ή/και γίνεται επιθετικός, τα πράγματα μπορούν να μην είναι ιδιαίτερα βοηθητικά για το παιδί.
Γιατί ένα παιδί μπορεί να είναι θυμωμένο;
- Το παιδί μπορεί να βλέπει μέλη της οικογένειας να μαλώνουν ή να εκφράζονται επιθετικά μεταξύ τους.
- ‘Εχει προβλήματα στις φιλίες του.
- Μπορεί να δέχεται εκφοβισμό στο σχολείο.
- Όταν δυσκολεύεται με τα μαθήματα στο σχολείο.
- Παρουσιάζει εναλλαγές στις ορμόνες λόγω της εφηβείας.
- ‘Εχει άγχος, πίεση ή έντονο φόβο σχετικά με κάτι.
Δεν είναι πάντα εύκολο για ένα παιδί να καταλάβει την πηγή του θυμού του. Οι γονείς μπορούν να το βοηθήσουν να ψάξει, τι μπορεί να προκαλεί το θυμό του. Ακόμα, οι γονείς μπορούν να συμμαχήσουν με το παιδί εναντίον του “θυμού”, έτσι το παιδί θα καταλάβει πως το πρόβλημα δεν είναι το ίδιο, αλλά ο θυμός του.
Ένα πλάνο αναγνώρισης της αρχής του θυμού μπορεί να φανεί ιδιαίτερα χρήσιμο. Αν ένα παιδί μπορεί να αναγνωρίσει τα πρώτα σημάδια του θυμού, μπορεί να κάνει καλύτερες επιλογές για το πως θα διαχειριστεί τον θυμό του πριν “ξεφύγει”. Αν υπάρχει ένα κοντέρ, που περιγράφει το επίπεδο θυμού από το ένα ως το δέκα, είναι πιο εύκολο να το διαχειριστεί κάποιος όταν ο δείκτης βρίσκεται στο 3, από όταν βρίσκεται στο 8.
Οι γονείς μπορούν να συμμαχήσουν με το παιδί εναντίον του “θυμού”, έτσι το παιδί θα καταλάβει πως το πρόβλημα δεν είναι το ίδιο, αλλά ο θυμός του.
Τι παρατηρεί ένα παιδί όταν ξεκινά να θυμώνει; Ποια είναι τα πρώτα σημάδια μιας θυμωμένης αντίδρασης;
Ο παλμός της καρδιάς μπορεί να γίνεται σταδιακά πιο γρήγορος.
Η θερμοκρασία στο σώμα ή στο πρόσωπο μπορεί να ανεβαίνει.
Οι μυς μπορεί να σφίγγονται.
Τα δόντια μπορεί να τρίζουν ή να σφίγγονται.
Τα χέρια μπορεί να κλειδώνουν σαν γροθιά.
Το στομάχι μπορεί να παρουσιάζει ενοχλήσεις.
Εργαλεία για την διαχείριση του θυμού
Αν το παιδί μπορεί να αναγνωρίσει τα πρώτα σημάδια του θυμού του, τότε θα είναι σε θέση να εφαρμώσει και κάποιες από τις τεχνικές του.
Επιπλέον, εάν οι γονείς αναγνωρίζουν την αρχή μιας αντίδρασης θυμού στο παιδί τους, μπορούν να του προτείνουν να χρησιμοποιήσει κάποιες από τις παραπάνω τεχνικές.
Σύμφωνα με δεδομένα του Εθνικού Οργανισμού Υγείας της Αγγλίας ( NHS, 2023), η σωματική άσκηση μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά που δυσκολεύονται με τον θυμό. Απλές δραστηριότητες όπως ένας περίπατος, τρέξιμο ή ποδήλατο μπορούν να μειώσουν την ένταση και το άγχος.
Δοκιμάστε τις παρακάτω τεχνικές με το παιδί σας:
Να μετρήσει ως το 10.
Να κάνει βαθιές και αργές ανάσες.
Να κάνει ένα διάλειμμα για νερό.
Να βρέξει το πρόσωπο του με κρύο νερό.
Να ανοιγοκλείσει τις γροθιές.
Να μιλήσει σε κάποιον που εμπιστεύεται.
Να πάει σε ένα ήσυχο και ασφαλές μέρος.
Τέλος, οι γονείς θα χρειαστεί να επιβραβεύουν με θετικά λόγια τις προσπάθειες του παιδιού, ακόμα κι αν αυτές στην αρχή μοιάζουν πολύ μικρές. Κάθε βήμα είναι πολύ σημαντικό και συχνά η αρχή για ένα επόμενο και μεγαλύτερο. Το παιδί, που προσπαθεί να διαχειριστεί το θυμό του, χρειάζεται να νιώσει πως μπορεί να τα καταφέρει, να πιστέψει στην ικανότητά του. Είναι μια διαδικασία που χρειάζεται χρόνο.
Εάν οι γονείς ανησυχούν πως το παιδί τους μπορεί να βλάψει το ίδιο ή ανθρώπους στο περιβάλλον του, μπορούν να επικοινωνήσουν με έναν ειδικό ψυχικής υγείας.
Μάθε περισσότερα σε ένα Online Masterclass!
Αναζητάς περισσότερες πληροφορίες στο ταξίδι σου στη γονεϊκότητα; Παρακολούθησε τα VOD Μasterclass Ψυχολογίας και λάβε μία σωστή καθοδήγηση.
Ακολουθησέ μας στο Facebook και στο Instagram και μοιράσου μαζί μας όλα όσα θέλεις να αναλύσουμε σε επόμενά μας blog post!
