H ψυχολόγος Ματίνα Σωτηροπούλου μας εξηγεί τι προκαλεί το τραύμα του τοκετού και πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί.
Τα τελευταία χρόνια όλο και πιο συχνά, άνθρωποι μιλούν για το τραύμα. Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν βιώσει κάποια έντονη και δυσάρεστη εμπειρία, δεν σημαίνει όμως πως όλοι θα αναγνωρίσουν εκείνη τη στιγμή σαν μία τραυματική εμπειρία. Ένα χαρακτηριστικό στοιχείο που συχνά παρατηρείται, όταν οι ειδικοί μιλούν για τραύμα, είναι το πόσο αβοήθητα αισθάνονταν τα άτομα, εκείνη τη στιγμή. Το αίσθημα της απόγνωσης και της έλλειψης υποστήριξης συντελούν στην τραυματική εμπειρία.
Έτσι, βλέπουμε ανθρώπους με περισσότερο ή λιγότερο δυσάρεστες εμπειρίες να βιώνουν διαταραχή μετατραυματικού στρες.
Η προετοιμασία για τον τοκετό συνοδεύεται από αγωνία και χαρά. Είναι η στιγμή, για την οποία το ζευγάρι ανυπομονεί εννέα μήνες. Τι συμβαίνει όμως όταν η εμπειρία αυτή συνοδεύεται από τραύμα;
Το τραύμα το τοκετού αναφέρεται στην πολύ συγκεκριμένη Διαταραχή Μετατραυματικού Στρες (ΔΜΣ) που ακολουθεί τον τοκετό και στην οποία, συμπεριλαμβάνονται και οι γυναίκες, που δεν πληρούν όλα τα κριτήρια για την ΔΜΣ, αλλά υποφέρουν από κάποια από τα συμπτώματα.
Τι μπορεί να προκαλέσει το τραύμα του τοκετού;
- ένας δύσκολος τοκετός που διαρκεί πολύ ώρα και είναι επίπονος.
- η απρογραμμάτιστη καισαρική τομή.
- η μεταφορά της εγκυμονούσας στα επείγοντα εξαιτίας επιπλοκών.
- άλλες έντονες, ξαφνικές και δυσάρεστες εμπειρίες, που συνδέονται με τη στιγμή της γέννας.
- έλλειψη φροντίδας και ανακούφισης του πόνου της εγκύου.
Το τραύμα του τοκετού δεν αφορά μόνο τις μητέρες αλλά και τους συντρόφους τους, σε περιπτώσεις, που ήταν και εκείνοι παρόντες στο γεγονός. Την ίδια στιγμή, έχει επικρατήσει η άποψη, ότι το μωρό μπορεί να βοηθήσει τους γονείς να ξεχάσουν μία έντονη και δυσάρεστη εμπειρία. Η χαρά που συνδέεται με την καλή έκβαση της εγκυμοσύνης και με την παρουσία του μωρού, μπορεί να οδηγήσει το ζευγάρι να υποθέσει πως σύντομα θα ξεχάσουν το τραυματικό γεγονός. Η πραγματικότητα βέβαια είναι πολύ διαφορετική. Το τραύμα μπορεί να επηρεάσει τη σχέση του γονέα με το παιδί, με τους ειδικούς υγείας και με άλλους ανθρώπους στο περιβάλλον του. Παράλληλα, ο τρόμος για την αναβίωση του τραύματος μπορεί να οδηγήσει τον γονέα, να μην επιθυμεί να αποκτήσει νέο μέλος, η οικογένειά του.
Ποια είναι τα συμπτώματα της επιλόχειας ΔΜΣ;
Αναβίωση του τραύματος μέσα από εικόνες, όνειρα ή σωματικά συμπτώματα.
Ευαλωτότητα και αίσθημα ότι κάποιος βρίσκεται σε εγρήγορση.
Αποφυγή συναισθημάτων ή αναμνήσεων που συνδέονται με τον τοκετό.
Απόψεις και συναισθήματα που δεν είναι εύκολα διαχειρίσιμα, όπως οι ενοχές για τον “δύσκολο” τοκετό.
Οποιασδήποτε μορφής τραύμα είναι σημαντικό να θεραπευτεί, ώστε να μπορέσει μία οικογένεια, να ζήσει ευτυχισμένα και μακριά από τον φόβο. Οι διαθέσιμες θεραπείες αφορούν μία ή συνδυασμό από τις παρακάτω μεθόδους:
- Δημιουργία θεραπευτικής σχέσης με έναν ειδικό.
- Γνωσιακή – Συμπεριφοριστική Θεραπεία.
- Ψυχοθεραπεία EMDR.
- Φαρμακευτική αγωγή.
Αν πιστεύετε ότι βιώνεται το τραύμα του τοκετού, προσπαθήστε να αναγνωρίσετε ποια είναι τα στοιχεία που ενεργοποιούν τα αρνητικά σας συναισθήματα. Προσπαθήστε να μιλήσετε σε κάποιον για αυτό που συμβαίνει. Ακόμα και δεν θέλετε να μιλήσετε για τον τοκετό, γιατί είναι πολύ επίπονο για εσάς, περιγράψτε πως αισθάνεστε τι δεδομένη στιγμή, χωρίς απαραίτητα να αναφερθείτε στη στιγμή της γέννησης του παιδιού σας. Παράλληλα, ζητήστε βοήθεια από έναν ειδικό ή επικοινωνήστε με τον γιατρό ή τη μαία σας.
Να θυμάσαι ότι εμείς, η επιστημονική ομάδα του MyParenthood, βρισκόμαστε πάντα στο πλάι σου για να σε στηρίξουμε όταν νιώθεις ότι το έχεις ανάγκη. Μη διαστάσεις λοιπόν να επικοινωνήσεις μαζί μας και να μοιραστείς τις ανησυχίες σου ώστε μαζί να βρούμε λύσεις.
